Σαν σήμερα στις 27 Ιανουαρίου του 1945 απελευθερώθηκε από συμμαχικά στρατεύματα το στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Η συγκεκριμένη ημερομηνία (27/1) καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ως "Διεθνή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος".
Εκατομμύρια Εβραίων εξολοθρεύτηκαν στα στρατόπεδα του ναζιστικού καθεστώτος, ανάμεσα τους και αρκετοί αθλητές. Στο βιβλίο "Γυμναστικός Σύλλογος Μακάμπη Θεσσαλονίκης, 1908- 2010" , που κυκλοφόρησε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνονται ενδιαφέρουσες ιστορίες από τον συγγραφέα Νίκο Ζάικο, επίκουρου καθηγητή Διεθνούς Δικαίου ο οποίος παράλληλα επιμελήθηκε της έκθεσης "Έλληνες Εβραίοι αθλητές".
50.000 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα (Άουσβιτς, του Μπρίγκεναου κ.α.) για την υλοποίηση του "τελικού σχεδίου" η πλειοψηφία των οποίων βρήκε τραγικό θάνατο.
Ας δούμε κάποιες από τις ιστορίες Θεσσαλονικιών αθλητών που διώχτηκαν:
Ο Ντάνιελ Ουζιέλ γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 22 Δεκεμβρίου του 1916. Ξεχώρισε από μικρός για τις επιδόσεις του στον στίβο ως αθλητής της Μακαμπή με διακρίσεις στο άλμα εις ύψος. Η καταξίωση όμως ήρθε από το άθλημα της πυγμαχίας. Αγωνίζονταν στην κατηγορία των μεσαίων βαρών και ήταν επί σειρά ετών αήττητος.
Λίγο πριν από τον β΄ Παγκόσμιο πόλεμο προπονούσε -σύμφωνα με ντοκουμέντα της εποχής-την ομάδα του Άρη κάθε Τετάρτη και Σάββατο στο Χαριλάου. Το 1942 εκτοπίσθηκε στο στρατόπεδο της περιοχής Χιρς(το πρώτο γκέτο της πόλης). Ο Ουζιέλ δεν άντεξε τις συνθήκες κράτησης. Πήδηξε από ένα όχημα και τραυμάτισε θανάσιμα με την γροθιά του έναν Γερμανό φρουρό. Διέφυγε για την Αθήνα και στην συνέχεια εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση. Μετά την απελευθέρωση επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη. Το Μάιο του 1945 ήταν σημαιοφόρος του Γ.Σ. Μακαμπή στους πρώτους μεταπολεμικούς αγώνες και το 1946 συμπεριλήφθηκε στην Εθνική ομάδα της Ελλάδας. Έφυγε από την ζωή το 1983.
Η Αλέγκρα Γκατένιο(γεννήθηκε το 1921 στην Θεσσαλονίκη), ήταν πρωταθλήτρια στους δρόμους ταχύτητας και άλτρια. Υπήρξε η πρώτη αθλήτρια του τμήματος γυναικών του Ηρακλή, με συμμετοχές σε πανελλήνιους αγώνες ενώ ήταν και κάτοχος πανελληνίου ρεκόρ στον ακοντισμό. Η τύχη της μετά το 1943 παρέμεινε άγνωστη. Η τελευταία αναφορά για αυτήν έγινε από ανθρώπους του στίβου στους πρώτους μεταπολεμικούς αγώνες στην Θεσσαλονίκη. Μαρτυρίες έκαναν λόγο για την εμφάνιση μιας ταλαιπωρημένης γυναίκας με φτωχικά ρούχα που συστήθηκε ως Γκατένιο. Πληροφορίες ανέφεραν πως μετανάστευσε στην Παλαιστίνη. Ποτέ κανείς δεν άκουσε ξανά κάτι για την πρωταθλήτρια Ελλάδας στους δρόμους ταχύτητας.
Ο Αλβέρτος Ναχμίας έμεινε στην ιστορία καθώς πέτυχε το πρώτο γκολ της Εθνικής Ελλάδας σε επίσημο διεθνές παιχνίδι. Γεννήθηκε το 1905 στην Θεσσαλονίκη. Το 1926 έβγαλε δελτίο ως ποδοσφαιριστής του Ηρακλή, η αθλητική του καριέρα ωστόσο ξεκίνησε νωρίτερα ως δρομέας ταχύτητας και εμποδίων με συμμετοχές σε Πανελλήνιους Αγώνες. Συμπεριλήφθηκε στην Εθνική ομάδα για το παιχνίδι με την Ιταλία που έγινε στις 7 Απριλίου του 1929 στο γήπεδο του Παναθηναϊκού παρουσία 15.000 θεατών.
Σύμφωνα με το "Ελεύθερον Βήμα" το παιχνίδι ήρθε για να παρακολουθήσει και η κόρη του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Έντα Μουσολίνι. Το παιχνίδι κέρδισε η Ιταλία με 4-1 και το μοναδικό γκολ για την Ελλάδα έβαλε στο 60΄ ο Ναχμίας. Το 1936 έλαβε μέρος στην πρώτη λαμπαδηδρομία (μαζί με τους καλύτερους αθλητές της Θεσσαλονίκης) στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων με αφετηρία την αρχαία Ολυμπία . Κατά την διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου πολέμησε στο Αλβανικό Μέτωπο και επέστρεψε τραυματίας στην Θεσσαλονίκη. Για την μετέπειτα ζωή του δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία. Δεν βρέθηκε το όνομα του ούτε μεταξύ των εκτοπισθέντων ούτε μεταξύ αυτών που μετανάστευσαν.
Ο σύλλογος Μακαμπή στη Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε το 1908. Στους κόλπους της εντάχθηκαν διακεκριμένοι Εβραίοι αθλητές ποδοσφαίρου, πυγμαχίας, ξιφασκίας, άρσης βαρών και κλασικού αθλητισμού. Η ομάδα της πυγμαχίας με επικεφαλής τον Ντίνο Ουζιέλ και τους Τζάκο Ραζό, Μάρκο Αζούζ και Σαλάμω Αρούχ κυριάρχησε προπολεμικά στα ερασιτεχνικά ρινγκ της Ελλάδας, ενώ πολλές πρωτιές στη Μακάμπι είχε φέρει και το αγώνισμα της επιτραπέζιας αντισφαίρισης.
Στους σημαντικότερους αθλητές της εποχής συγκαταλέγονται επίσης ο δρομέας μέσων αποστάσεων Λέων Πασύ, ο νεότερος αδελφός του Τζακ, και ο σπρίντερ Μωρίς Κοέν.
0 Σχόλια